Ga naar de inhoud

Adriaan van Woensel (1895–1945)

Adriaan van Woensel

Adriaan van Woensel werd geboren in Zwartewaal, een voormalig vissersdorp in Zuid-Holland. In de jaren twintig verhuisde het gezin naar IJmuiden. Hij had als machinist gevaren op stoomtrawlers in de visserij.

In 1931 werd Adriaan met 664 stemmen, goed voor 4 procent, als eerste communist verkozen in de gemeenteraad van Velsen. “Met dit steunpunt in de raad, zal de strijd onder de visschers, aan het hoogovenbedrijf, aan de papierfabriek tegen het ondernemersoffensief met kracht worden voortgezet.”

Het communistisch raadswerk werd hem door burgemeester Rambonnet niet in dank afgenomen en Adriaan werd als werkloze arbeider op werkverschaffingobjecten in Twente ingedeeld. In 1935 keerde hij niet terug op de kieslijst van de CPN, maar werd Simon Warmenhoven in zijn plaats verkozen.

Adriaan was voor de oorlog onder meer actief in de Internationale Rode Hulp, een organisatie voor hulp aan uit Duitsland gevluchte antifascisten. “In de Amsterdamse grachten voer een oude vissersboot. De IJmuider visser, Adriaan van Woensel, (omgekomen in een concentratiekamp) was de kapitein en het enige bemanningslid. Met aankondigingen voor bijeenkomsten voer hij door de grachten.”

Adriaan wist aan de arrestaties in januari 1943 te ontkomen. Maar door de fanatieke NSB-er en politieman Willem Ritman werd hij een paar maanden later alsnog gepakt in het huis van zijn ouders in Bloemendaal.

Op 1 maart 1944 kwam hij aan in kamp Vught. Hij kreeg gevangenenummer 9160 en werd tewerkgesteld in het Philips-Kommando. Op 12 juni werd hij gedeporteerd naar kamp Sachsenhausen in Duitsland, waar hij werd geregistreerd met Häftlingsnummer 86995.

Sachsenhausen werd op 20 april 1945 door de SS ontruimd. Van de 36.000 gevangenen gingen er 33.000 te voet, in groepen van 500, op “Todesmarsch” (dodenmars) naar het noordwesten. De zieken bleven met enkele verplegers achter in het kamp en werden daar op 3 mei door het Rode Leger bevrijd.

Meer dan 6.000 gevangenen kwamen tijdens de dodenmars om het leven. De overlevenden werden op 3 mei in de buurt van de plaatsen Parchim en Schwerin door Amerikaanse en Russische soldaten bevrijd. Adriaan overleed op 7 mei in de buurt van Schwerin als gevolg van de geleden ontberingen en uitputting.

Bronnen:

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *